5 Whys : แก้ปัญหาตรงจุด ขุดลึกด้วย 5 Whys

5 Whys คืออะไร ? จะช่วยให้ “แก้ปัญหาตรงจุด” ได้อย่างไร

5 Whys เป็นวิธีที่เดิมคิดค้นขึ้นมาเพื่อใช้ในโรงงานการผลิตรถยนต์ของ Toyota (คิดค้นโดยคุณ Sakichi Toyoda ผู้ก่อตั้งนั่นเอง) เพื่อสืบหา “ต้นตอของปัญหา” และจะสามารถแก้ปัญหาได้ตรงจุด

โดยเชื่อว่า การถามเพียงครั้งเดียวไม่พอ ต้องถามย้อนกลับไปทีละขั้นๆ นอกจากจะรู้และ”แก้ปัญหาตรงจุด”ได้แล้ว เรายังจะได้เห็นภาพรวมกระบวนการขั้นตอนทั้งหมดด้วย!

5 Whys เริ่มถูกนำมาใช้ที่ Toyota อย่างแพร่หลายในยุค 1970s และปัจจุบันเป็นที่ยอมรับในสากลแล้วว่าสามารถปรับใช้ได้กับทุกรูปแบบธุรกิจ

เท้าความเสริม ที่ Toyota วิธีคิดแบบ 5 Whys ถูกใช้ร่วมกับการปฏิบัติที่เรียกว่า เก็นจิ เก็นบุตซึ 【現地現物】หรือการ “ไปดูปัญหาให้เห็นถึงหน้างาน” ออกจากออฟฟิศอันโอ่อ่าแล้วเดินทางไปเยือนปัญหาที่โรงงานถึงที่ ซึ่งผู้บริหาร Toyota ทุกคนต้องทำแบบนี้หลังจากทำ 5 Whys ไปแล้วนั่นเอง

เพราะปัญหา…จะดีที่สุดต้องแก้ที่ต้นตอถอนรากถอนโคนให้จบสิ้น

เพื่อความมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น การถามนั้นควรรวบรวมคนที่เกี่ยวข้องใน ‘หลากหลายแผนก’ มารวมกันก่อน เพราะการถาม Why ลงลึกไปเรื่อยๆ มักจะเชื่อมโยงไปสู่ ‘แขนงอื่น’ ในที่สุด เช่น ปัญหาเริ่มแรกด้าน Marketing เมื่อถามลึกลงไปอาจโยงไปถึงด้าน Logistics ของบริษัทก็ได้

ข้อควรระวัง

อันที่จริง เลข 5 เป็นแค่กรอบตัวเลขคร่าวๆ เราไม่ต้องยึด 5 ครั้งเป๊ะๆ ก็ได้

• คุณอาจถาม Why แค่ 3 ครั้งก็พบต้นตอปัญหาแล้ว
• คุณอาจถาม Why ถึง 7 ครั้งกว่าจะพบต้นตอปัญหาก็ได้ 

แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าเมื่อไรควรหยุดถาม? (เจอต้นตอปัญหาแล้ว) คุณ Sakichi ได้ชี้แนะไว้ตั้งแต่แล้วว่า…ก็ต่อเมื่อถ้าถามไปแล้วไม่ช่วยอะไรขึ้นมาแล้วนั่นเอง

อีกจุดที่ต้องระวังเป็นพิเศษคือ ในระหว่างทางที่ถามลงลึกทีละขั้นๆ ต้องตั้งคำถามให้ “ตรงประเด็น” มิเช่นนั้น เราจะหลงประเด็นลงลึกไปผิดทางจนได้คำตอบที่ผิด-นำไปสู่การแก้ปัญหาที่ไม่ได้ผล หรือต้องเสียเวลาปีนกลับขึ้นมาใหม่

ตัวอย่าง 5 Whys เพื่อใช้ “แก้ปัญหาตรงจุด” ในธุรกิจ

ไม่ว่าเราจะอยู่ในอุตสาหกรรมไหน ล้วนนำ 5 Whys มาประยุกต์ใช้ได้เสมอ

5 Whys สอนอะไรเราอีกบ้าง ?

เราจะเห็นว่า 5 Whys อันที่จริงแล้วใช้ได้กับทุกเรื่องในชีวิต ไม่ว่าจะเรื่องงาน สินค้าบริการทุกรูปแบบ รวมถึงชีวิตส่วนตัว

ทำให้เราเป็นคนมีตรรกะเหตุผลขึ้น รู้จักเรียงลำดับความคิด รู้จักอดทนอดกลั้นที่ขุดลงลึกหาต้นตอปัญหา

ฝึกให้เราเป็นคน “ขี้สงสัย” ดังที่ Tim Cook บอกว่า นวัตกรรมจะเกิดขึ้นได้ ก็เริ่มมาจากคุณขี้สงสัย ตั้งคำถามกับสิ่งเดิมๆ ที่เป็นอยู่ เพื่อค้นหาสิ่งใหม่ที่ดีกว่า

บางครั้งเราต้องทำตัวเป็นเด็กขี้สงสัย อยากรู้อะไรเสียไปหมด สังเกตไหมว่าตอนเด็กๆ เรามักถาม “ทำไม” กับทุกเรื่อง ทำไมมันต้องเป็นแบบโน้น-ทำไมมันต้องเป็นแบบนี้ ทำไมท้องฟ้าสีน้ำเงินแต่พระอาทิตย์สีแดง / ทำไมพ่อแม่ต้องไปทำงาน / ทำไมหยุดแค่เสาร์อาทิตย์แต่ไม่ใช่อังคารพุธ

เมื่อรู้ต้นตอปัญหาที่แท้จริง ก็เป็นบทเรียนให้เราไม่ต้องก้าวพลาดซ้ำซากในอนาคต

ไม่แน่นะ ปัญหาที่คุณพบเจออยู่ในชีวิตตอนนี้…อาจแก้ได้ด้วยการเริ่มต้นถาม “Why”

.

.

“แบบประเมินอาชีพ” จาก CareerVisa ก็เป็นอีกหนึ่ง Solutions ที่ได้จากการถาม Why หลายครั้ง จนพบว่าสิ่งที่คนต้องการคืออาชีพที่ใช่ งานที่ชอบ เพื่อที่จะมีความสุขในการทำงานทุกๆ วัน…ทดลองทำได้ที่นี่ >>> https://www.careervisaassessment.com/five-shades-assessment-th/

ยังไม่รู้จะหางานอะไรดี? รีบเข้าไปที่ >>> www.careervisaassessment.com

ทำ Resume แบบมืออาชีพได้ง่ายๆ ที่ >>> https://myrightcareer.net/

อ้างอิง

• https://www.mindtools.com/pages/article/newTMC_5W.htm
• https://managementisajourney.com/five-whys-act-like-a-child-and-improve-problem-solving/
• https://medium.com/pm101/learn-about-the-five-whys-technique-78283d75800f
• https://thebusinessanalystjobdescription.com/5-whys-technique-basics-examples-and-tips/
• https://www.evolving-digital.com/resources/5-whys